Wiele osób myśli stereotypowo o tym, że koszykarze to osoby nie zbyt inteligentne. Oczywiste jest to, że grając na wysokim poziomie, stawia się basket na pierwszym miejscu. Jednakże wielu zawodników może pochwalić się wyższym wykształceniem, co niejednokrotnie podkreślają, aby zachęcić dzieciaki do nauki. System edukacji w USA ma swoje wady i zalety. Na pewno największa zaleta jest to, że dzieci wywodzące się z biedniejszych rodzin mają możliwość zdobycia wyższego wykształcenia dzięki stypendiom oferowanym przez uczelnie. Niektórzy nie kończą studiów, zgłaszając się do draftu NBA wcześniej, inni kończą studia na swoich uczelniach i dopiero później rozpoczynają karierę zawodową w USA czy Europie. W tym artykule postaram się przybliżyć kariery naukowe niektórych zawodników grających w NBA, jak i w innych ligach na całym świecie. Z racji tego, że wielkimi krokami zbliża się okres zakończenia lub rozpoczęcia studiów warto przyjrzeć się wykształceniu zawodników, których na co dzień możemy znać z koszykarskich parkietów. Mam nadzieję, że was zaskoczę lub zainspiruje.
Stephen Curry – Davidson College
W zeszłe wakacje, jeden z najlepszych obecnie zawodników Stephen Curry doprowadził do tego, na co czekał 13 lat. Rozgrywający zdobył licencjat z socjologii na Davidson College, gdzie został wprowadzony także do galerii sław uczelni i jego koszulka zawisła pod kopułą hali. Jak sam powiedział: ”To dla mnie wielki dzień. Niesamowity moment dla mnie i moich najbliższych. Najlepszą decyzją, jaką kiedykolwiek podjąłem, było rozpoczęcie studiów na tej uczelni. Dołączyłem do świetnych ludzi i wykładowców. Bardzo dziękuję trenerowi Bobowi McKillopowi, który ukształtował mnie jako koszykarza”.
Malcolm Brogdon – Virginia University
Elokwentny i refleksyjny Malcolm zwany przez kolegów z drużyny “Prezydentem” może się pochwalić licencjatem z historii oraz magistrem z polityki publicznej. W sumie na studia poświęcił 6 lat. W 2010 roku został wyróżniony nagrodą za wybitne osiągnięcia akademickie i przywódcze oraz zachowanie tradycji uczelni. Wielki wpływ na edukację Rookie Of The Year z 2017 roku mieli jego rodzice: ojciec Mitchell Brogdon (prawnik) oraz matka Jann Anderson (dziekan wydziału nauk ścisłych i matematyki). Już od dziecka próbowali pokazać synowi, że edukacja nie jest rzeczą, którą należy spychać na bok, a za ciężką pracą zawsze będą szły sukcesy.
C.J McCollum – Lenigh University
Christian James McCollum ma licencjat z dziennikarstwa, przy czym nie jest to dla niego zwykły papier. Od lat przeprowadza wywiady i zdarza mu się pisać felietony. Pierwszy z tych poważniejszych popełnił dla Sporting News, gdzie opowiedział o tym, dlaczego nie przystąpił do draftu NBA. W kolejnych latach z powodzeniem pisał artykuły dla takich gigantów jak ESPN, Sport Ilustrated, Grantland, a nawet magazynu Forbes. Swego czasu miał też stałą rubrykę na nba.com.
Jeremy Lin – Harvard University
Znany wszem i wobec, Jeremy Lin, swą ogromną popularność zyskał w 2012 roku w Nowym Jorku, gdzie w zdziesiątkowanych kontuzjami Knicks, w ciągu dwóch tygodni, z zupełnie nieznanego zawodnika nieoczekiwanie awansował do statusu pierwszej opcji, prowadząc zespół do serii zwycięstw. Statystyki na poziomie 14.6 punktów 6.2 asysty 1.6 przechwytów oraz game winner przeciwko Toronto zrobiły wrażenie na wszystkich, co zapoczątkowało „Linsanity”, o którym możecie dowiedzieć się więcej w serialu HBO zatytułowanym „38 w Madison Square Garden”. Lata wstecz Lin musiał walczyć o stypendium. Z racji skromnego jak na koszykarza NBA wzrostu (190 cm) oraz filigranowej budowy ciała, żadna uczelnia wyższa nie chciała zaproponować mu stypendium sportowego. Lin wysyłał kompilacje ze swym treningiem do Stanford i UCLA, lecz nic to nie dało. Szansę dał chłopakowi dopiero Harvard znany ze swych rygorów zachowania oraz elitarnie wysokiego poziomu edukacji. W 2010 roku Lin ukończył ekonomię na tym uniwersytecie ze średnią ocen 3.1. Idealny przykład pokazujący, że ogromną determinacją można osiągnąć naprawdę wiele.
Shane Battier – Duke University
Pięć lat spędzonych na uniwersytecie w Durham zaowocowało zarówno sukcesami sportowymi, jak i edukacyjnymi. Battier jest jednym z czterech zawodników w historii NCAA, którzy uzyskali ponad 1500 punktów, 500 zbiórek, 200 asyst, 200 przechwytów i 200 bloków. Uczelnię Duke ukończył z tytułem licencjata z religii. Jego akademickie zainteresowania to także historia, matematyka i finanse. W 2010 roku, kiedy Sporting News sporządziło subiektywną listę 20 najbardziej inteligentnych sportowców, Battier został zaklasyfikowany na siódmym miejscu. Swą bystrość potrafił przełożyć na boisko, czytał rozbudowane scouting reports rywali, robił własne notatki, znakomicie się ustawiał w obronie, wymuszał szarże, podejmował rzetelne decyzje z piłką. Wszystko to przyczyniło się do zdobycia mistrzowskiego pierścienia z Miami Heat w 2012 roku. LeBron James tak powiedział o swoim koledze z mistrzowskiego zespołu: „Shane jest prawdopodobnie najbardziej inteligentnym koszykarzem i osobą, z jaką przebywałem w szatni. Gdy zawodnicy Heat potrzebowali odpowiedzi na jakiekolwiek pytanie organizacyjne, taktyczne, życiowe zwracają się do niego”.
Shaquille O’Neal – Louisiana State University
Prawdopodobnie najbardziej “wykształcony” człowiek na tej liście. W 1992 roku obronił licencjat z administracji biznesu na uniwersytecie w Luizjanie. Tytuł magistra w tej samej dziedzinie, a następnie studia MBA ukończył w 2006 roku w Phoenix, zaś tytuł doktora nauk z dziedziny edukacji uzyskał na Uniwersytecie Barry w Miami w 2012 roku. Po odbiorze dyplomu stwierdził: „To dla mojej mamy, która zawsze podkreślała wagę edukacji”. Oprócz wymienionych osiągnięć edukacyjnych, O’Neal może pochwalić się czterema mistrzostwami NBA, trzema statuetkami MVP Finałów, jedną statuetką MVP sezonu zasadniczego oraz piętnastoma nominacjami do Meczu Gwiazd. W mini serialu „SHAQ” dostępnym na HBO Max, możemy dowiedzieć się więcej o życiorysie czy drodze edukacyjnej Shaqa.
Vince Carter – North Carolina University
Ulubieniec publiczności znany jako Half Man Half Amazing również ukończył studia. Zrobił to w 2000 roku jako gracz Raptors. Kierunek historii afrykańsko amerykańskiej ukończył z wyróżnieniem, a to wszystko zadedykował swojej mamie, której obiecał wyższe wykształcenie. 20 maja 2001 roku dyplom uczelni odbierał na porannej ceremonii, zaś tego samego dnia wieczorem występował w serii playoffs. Ten sam kierunek studiów co Vince ukończył również weteran parkietów Antawn Jamison.
Jimmy Butler – Marquette University
Ostatnio najważniejszy człowiek w Miami, również może się pochwalić wyższym wykształceniem. Jimmy Butler, podczas swojej wyboistej drogi do NBA ukończył studia. Najpierw uczęszczał do Junior Collage, następnie dołączył do drużyny Uniwersytetu Marquette, gdzie uzyskał tytuł Bachelor of Arts w dziedzinie komunikacji. Jimmy Butler jest doskonałym przykładem na to, że ciężką pracą i determinacją można osiągnąć wiele. Przez lata pokazywał, że sukces nie przychodzi łatwo, ale jest wynikiem nieustannej determinacji i poświęcenia. Jego wytrwałość i niezłomność przyczyniły się do jego sukcesów zarówno na boisku, jak i w życiu. Mam nadzieję, że cała ta niesamowita droga, zostanie w końcu zwieńczona tytułem mistrza NBA.
Victor Oladipo – Indiana University Bloomington
Słynący z niesamowitej etyki pracy, Victor Oladipo ukończył w 2013, Indiana University Bloomington i uzyskał tytuł licencjata z dziennikarstwa sportowego. Już w drugim roku swojej gry na uniwersytecie, stał się genialnym obrońcą, który słynął ze swoich niesamowitych przechwytów. Krążą pogłoski, że Oladipo był tak zaangażowanym koszykarzem, że jego trener zamykał mu salę na klucz, po to by zawodnik skupił się również na nauce, co zaowocowało zdobyciem wyższego wykształcenia.
Tim Duncan – Wake Forest
The Big Fundamental, Tim Duncan, który oprócz pięciu tytułów mistrzowskich i wielu indywidualnych wyróżnień, może pochwalić się dyplomem z psychologii. Spędził na uniwersytecie Wake Forest pełne cztery lata. Podczas studiów Duncan był nawet współautorem rozdziału w książce psychologii społecznej Aversive Interpersonal Behaviors. Tim na boisku cechował się spokojem i opanowaniem, można przypuszczać, że jego stoicyzm wynikał z rozległej wiedzy w zakresie psychologii, co dawało mu dużą przewagę na parkiecie.
Chris Paul – Wake Forest / Winston-Salem State University
Chris Paul zaczynał swoją karierę na tej samej uczelni co Tim Duncan, a mianowicie Wake Forest. Po dwóch latach gry zdecydował się przystąpić do draftu NBA, gdzie został wybrany z czwartym numerem przez New Orleans Hornets. Wybitny rozgrywający z niesamowitym basketball IQ po wielu latach spędzonych w NBA dorobił się przydomku generał. Przewodził nawet związkowi zawodników (NBPA), którego był prezesem i mocno przyczynił się do wyrzucenia z NBA Donalda Sterlinga, ówczesnego właściciela Clippers, po jego rasistowskich zachowaniach w 2014 roku. Paul w 2022 roku ukończył studia na Winston-Salem State University i uzyskał tytuł licencjata w dziedzinie komunikacji. Mam nadzieję, że tak wspaniały rozgrywający, z licznymi sukcesami indywidualnymi, sięgnie w końcu po upragniony tytuł mistrza NBA.
Marek Klassen – Point Loma Nazarene University
Znany z Polskiej Ligi Koszykówki rozgrywający występował w sezonie 2021-2022 w drużynie Czarnych Słupsk. Bardzo dobry jak na Polskie standardy, Kanadyjski rozgrywający, słynący ze swojej dynamiki oraz niesamowitych podań, może się pochwalić wyższym wykształceniem ekonomicznym i tytułem MBA zdobytym na Point Loma Nazarene University. Klassen poza występami w PLK legitymuje się obecnością w lidze kanadyjskiej, czeskiej, francuskiej, brytyjskiej, tureckiej czy rumuńskiej.
Jakub Nizioł – Cal Poly State University
Uznany już w PLK skrzydłowy obecnie występujący w WKS Śląsk Wrocław, na za sobą występy w NCAA w drużynie Cal Poly State University. Atletyczny zawodnik pochodzący z Wrocławia już od rozgrywek młodzieżowych cechował się dobrym rzutem za 3 punkty. W trakcie swojego rozwoju w Stanach Zjednoczonych występował najpierw w community college, a następnie w pierwszej dywizji NCAA. Jakub ukończył Cal Poly State University i może się pochwalić tytułem licencjata z dziedziny komunikacji społecznej i social mediów.
Jak widzimy koszykarze to nie tylko stereotypowe osiłki, które potrafią jedynie rzucić do kosza. W wielu przypadkach to wykształceni ludzie, którym sport dał ogromne możliwości rozwoju intelektualnego. Każdy wykorzystuje to na swój sposób, podkreślając jednak, że wykształcenie otwiera wiele dróg biznesowych po zakończeniu kariery sportowej. Podsumowując, warto się rozwijać nie tylko na płaszczyźnie koszykarskiej. Zdobywając wykształcenie, pojawia się wiele możliwości, które po zakończeniu kariery mogą przynieść sportowcom wymierne korzyści.